“เครื่องปรับอากาศ” หรือที่เรียกสั้นว่า “แอร์” เป็นอุปกรณ์ไฟฟ้าที่มีเกือบทุกบ้าน และทุกสถานที่ ทั้ง ห้าง โรงแรม ร้านอาหาร โรงพยาบาล เนื่องด้วยอุณหภูมิที่ร้อน แอร์จะช่วยอากาศเย็นลง รู้สึกสบายตัวขึ้น แต่การเปิดใช้แอร์เป็นประจำก็ต้องมีการดูแลรักษา โดยเฉพาะการล้างแอร์ควรทำอย่างสม่ำเสมอ เพราะอาจทำให้เกิด “โรคลิเจียนแนร์” ได้
โรคลิเจียนแนร์คืออะไร?
โรคลิเจียนแนร์ (LEGIONELLOSIS) เป็นโรคติดเชื้อแบคทีเรียชนิดเฉียบพลันจากสิ่งแวดล้อม เชื้อก่อโรค ได้แก่ เชื้อ Legionellae เป็นเชื้อแบคทีเรียรูปแท่ง โรคนี้สามารถก่อให้เกิดอาการทางคลินิกได้ 2 รูปแบบ ได้แก่โรคปอดอักเสบลีเจียนแนร์ และโรคลีเจียนแนร์ชนิดไม่มีปอดอักเสบ หรือที่เรียกว่า ไข้ปอนเตียก (Pontiac Fever)
สาเหตุของโรค
เป็นโรคที่เกิดจากการที่ปอดติดเชื้อแบคทีเรียลิจิโอเนลลา ซึ่งสามารถพบเชื้อนี้ในแหล่งน้ำทาง โดยเฉพาะในน้ำอุ่นประมาณ 32-45 องศาเซลเซียส ทั้งแหล่งน้ำตามธรรมชาติและที่มนุษย์สร้างขึ้น เช่น น้ำในระบบเครื่องปรับอาการ อ่างน้ำพุ ถังเก็บน้ำ เครื่องทำน้ำร้อน เครื่องมือช่วยหายใจในโรงพยาบาล จากประวัติผู้ติดเชื้อมักได้รับมาจากแหล่งน้ำที่มนุษย์สร้างขึ้นโดยเฉพาะในอาคารขนาดใหญ่และโรงแรม การติดเชื้อเกิดจากการสูดดมละอองน้ำที่ปนเปื้อนเชื้อเข้าไป
อาการของโรค
อาการของโรคจะเริ่มแสดงในช่วงระยะเวลาประมาณ 2-10 วันหลังจากที่ร่างกายติดเชื้อชนิดนี้ ในช่วงแรกมักจะปวดศีรษะ มีไข้ขึ้นสูง และปวดกล้ามเนื้อ หลังจากนั้นจะมีอาการอื่นตามมา อาทิ
- อาการไอ โดยส่วนมากจะเป็นการไอแห้ง แต่ในบางกรณีอาจมีเสมหะหรือเลือดปน
- รู้สึกเหนื่อย อ่อนเพลียผิดปกติ
- หายใจไม่อิ่ม
- คลื่นไส้ อาเจียน
- ปวดท้อง ท้องเสีย
- เบื่ออาหาร
- เจ็บหน้าอก
- มีภาวะสับสน
- ชัก
วิธีป้องกัน
1.สำหรับบุคคทั่วไปควรทำความสะอาดเครื่องปรับอากาศอย่างถูกวิธีทุก 1–2 สัปดาห์ หากเป็นอาคารขนาดใหญ่ ควรหมั่นเปลี่ยนน้ำ ทำความสะอาด ฆ่าเชื้อในระบบเครื่องปรับอากาศและระบบน้ำในอาคารเป็นประจำ โดยเฉพาะในท่อส่งน้ำ
2.ดูแลสุขภาพให้แข็งแรง และพักผ่อนให้เพียงพอ
3.หากไม่ได้ใช้งานฝักบัวหรือก๊อกน้ำต่าง ๆ เป็นเวลานาน ควรเปิดน้ำทิ้งเป็นเวลา 20 นาที
4.หมั่นทำความสะอาดหัวฉีดอุปกรณ์ต่าง ๆ ไม่ให้อุดตัน
5.ทำความสะอาดถังน้ำในพัดลมไอน้ำทุกวันด้วยน้ำยาฆ่าเชื้อหรือผงซักฟอก น้ำที่เติมควรเป็นน้ำสะอาด ผ่านการฆ่าเชื้อ
6.สำหรับคนที่ต้องสัมผัสดินบ่อย ควรสวมถุงมือและหน้ากากอนามัย และล้างมือให้สะอาดทุกครั้งหลังเสร็จงาน
ดังนั้นการความสะอาดแอร์อย่างสม่ำเสมอทั้งที่บ้าน รวมถึงผู้ให้บริการโรงแรม และอาคารขนาดใหญ่ ควรตะหนักเรื่องความสะอาด หากมีอาการผิดปกติควรรีบพบแพทย์เพื่อทำการวินิจฉัยอาการ